عمارت نارنجستان يا باغ قوام از عمارتهاي دوره قاجاريه شيراز است كه در قسمت شرقي انتهاي خيابان لطفعلي خان زند و در محله بالاكفت قرار دارد. احداث اين بنا توسط علي محمد خان قوام الملك بين سالهاي ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجري شمسي شروع شده و در حدود سال 1300 ه.ق. بدستور علي محمد خان(قوام الملك دوم) و پسرش محمد رضا خان(قوام الملك سوم) در شيراز ساخته و تكميل شده است.
عمارت نارنجستان يا باغ قوام از عمارتهاي دوره قاجاريه شيراز است كه در قسمت شرقي انتهاي خيابان لطفعلي خان زند و در محله بالاكفت قرار دارد. احداث اين بنا توسط علي محمد خان قوام الملك بين سالهاي ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ هجري شمسي شروع شده و در حدود سال 1300 ه.ق. بدستور علي محمد خان(قوام الملك دوم) و پسرش محمد رضا خان(قوام الملك سوم) در شيراز ساخته و تكميل شده است.
خاندان قوام الملك از خانواده هاي مقتدر دوران قاجاريه بوده كه چندين قرن سردمدار حكومت نواحي فارس بودند. عمارت نارنجستان از نظر هنرهايي از قبيل آيينه كاري، شيشه كاري، نقش پردازي، منبت كاري، حجاري، گچ كاري و مقرنس كاري بكار رفته در آن از عالي ترين بناهاي دوره قاجاريه در شيراز ميباشد.
ساختمان نارنجستان با زيربناي ۹۴۰ متر مربع در زميني بمساحت ۳۵۰۰ متر مربع توسط هنرمندان شيرازي ساخته شده است. اين باغ در جبهههاي شمالي، جنوبي و شرقي داراي ساختمان ميباشد. عمارت اصلي با ايوان دو ستونه در جبهة شمالي، با شيوة معماري دورة زنديه در دو طبقه و يك زيرزمين ميباشد كه شامل تالار آيينه با ستونهاي يكپارچه مرمري، تالار شاه نشين و اتاقهايي است كه به منظور انجام امور تجاري و نيز برگزاري تشريفات و جشن ها و استراحت و پذيرايي از ميهمانان ساخته شده است و با شكوهترين قسمت اين ساختمان ايوان بزرگ آن با دو ستون سنگي يكپارچه و سقف مسطح تزيين شده است.
ضلع شرقي بنا نيز داراي حياطي كوچك و چند اتاق است. ساختمان ضلع شرقي در گذشته به آشپزخانه و محل اقامت خدمه اختصاص داشته است. در وسط حياط مدخل آشپزخانه حوض كوچكي وجود دارد. پاشويه حوض را قطعات سنگ سرخفام و بده و كف آن را كاشيهاي فيروزهاي رنگ پوشانيده و در وسط حوض يك فواره سنگي تعبيه شده است. در سمت جنوب حياط آشپزخانه، ستون سنگي حجاري شده ايست كه به عنوان پايهاي براي گلدان نصب گرديده است.
ضلع جنوبي هم خود به صورت يك مجموعه است و از طريق دو راهرو قرينه به وسيله يك هشتي به حياط راه ميابد. در دو طرف راهروها دو ايوان سرتاسري قرار گرفته است. در جلو هر ايوان چهار ستون چوبي و دو نيمه ستون مشاهده ميگردد. اين ستونهاي چوبي در دوره به طرز زيبايي منبت كاري شده است. گچ بري ديوارها نيز از نمونههاي جالب هنر آن دوره ميباشد. در طرفين اين عمارت شش اتاق وجود دارد. در دوران گذشته كه اين باغ محل ديوان خانه حكومتي بوده از اين اتاقها به عنوان دفتركار استفاده ميشده و ايوانهاي وسيع جلو آنها به منزله اتاق انتظار براي مراجعين بوده است. ساختمان جنوبي باغ بوسيله راه پلهاي به زيرزمينهاي طرفين راهرو راه دارد.
نارنجستان قوام متعلق به خاندان قوام الملك بوده است . ابراهيم خان قوام الملك در سال 1345 خورشيدي اين بناي با ارزش و زيبا را به دانشگاه شيراز اهدا كرد و امروزه به موزه نارنجستان كه وابسته به دانشكده هنر معماري است تبديل شده و براي عموم بازديد آن آزاد مي باشد.
منبع: سايت راهنماسفر